Хүчтэй нарны шуурга дэлхийд гайхамшгийг бүтээв
Манай дэлхий энэ өдрүүдэд хүчтэй корональ масс ялгарал (КМЯ) дэлхий рүү шууд цохисны улмаас хүчтэй соронзон шуурга үүсч, гайхамшигт туяаны үзүүлбэр болж байна. КМЯ нь 2025 оны 5-р сарын 30-ны 20:05 цагт M8.2 зэрэглэлийн нарны дэлбэрэлтээс үүсч, 1,938 км/с буюу 7 сая орчим км/ц хурдтайгаар дэлхий рүү ирсэн юм. Энэ үйл явдал дэлхийн соронзон орчинд хүчтэй (G4 зэрэглэлийн) шуурга үүсгэж, дунд өргөрөг хүртэл гайхалтай туяануудыг үзүүлжээ.
КМЯ нь цахилгаан цэнэгтэй атомын бөөмс, өөрөөр хэлбэл ионуудыг агуулдаг. Эдгээр ионууд дэлхийн соронзон орчинд мөргөмөгц, хүчтэй соронзон шуурга үүсгэж, агаар мандалд буй хийн молекулуудтай харилцан үйлчилж, гэрэл цацруулдаг. Энэ гэрэл нь умард туйлын туяа буюу аврора бореалис, өмнөд туйлд аврора аустралис хэлбэрээр ажиглагддаг. Соронзон шуурганы хүчийг G1-ээс G5 хүртэлх зэрэглэлээр хэмждэг.
Өнгөрсөн шөнийн хүчтэй соронзон шуурга нь умард болон өмнөд хагасын хүмүүсийг баярлуулсан байна. Европт энэ шуурга эхлэх үед нар аль хэдийн гарч байсан учир тэдэнд дараагийн 12 цагийн турш гайхамшигт туяаны үзүүлбэрийг үзэх боломж байв. Аврора сонирхогч Жүрэ Атанаков энэ талаар бичихдээ “G4 зэрэглэлийн шуурга эхэллээ. Европт 12 цагийн турш үргэлжлэх боломжтой” гэж тэмдэглэжээ.
Дэлхийн өнцөг булан бүрээс аврора сонирхогчид өнгөрсөн шөнийн гайхамшигт туяаны үзүүлбэрийг гэрэл зургийн хальсанд буулгалаа. Тэдний дунд Терри Гриффин, Брендон, Дерик Вилсон зэрэг хүмүүсийн гайхалтай гэрэл зургууд багтжээ. Терри Гриффин Канзас мужийн Сент Жорж хотод 2:39 цагт зургаа авсан бөгөөд тэрээр утсаа газарт тавьж, дээш нь хажуулдуулж авсан байна.
Өмнөд хагасын тэнгэр ажиглагчид ч мөн адил өнгөрсөн шөнө гайхалтай улаан, ягаан туяаг харсан байна. Тасмани дахь Квинстаун болон Шинэ Зеланд дахь Паул Стюарт улаан туяаны гайхалтай үзүүлбэрийг ажиглажээ. Мөн Мич Йонг Австралийн Мэтунг хотод 19:50 цагт аврорагийн зургуудыг авсан байна.
Эдгээр гайхамшигт үзэгдлүүд нь дэлхий хавьд гарсан томоохон нарны үйл явдлын нэг хэсэг бөгөөд дэлхийн өнцөг булан бүрийн хүмүүсийг байгалийн үзэсгэлэнт байдлаар баярлуулж байна.
Эх сурвалж:
Severe G4 geomagnetic storm sparks northern lights across US and beyond (photos)
A severe G4 geomagnetic storm sparked widespread auroras, lighting up skies across the U.S and beyond. Check out some of the best photos.
