Тэд миний сэтгэл зүйн зөвлөгөө өгөх өрөөнд орж ирээд, буйдангийн эсрэг талд сууж, бие биерүүгээ ширтлээ. 50 орчим насны мэргэжлийн ажил эрхэлдэг энэ хос уулзалтынхаа замд дахин нэг удаа маргалджээ. Өчигдөр эхэлсэн маргаан өнөөдөр үргэлжилсэн мэт боловч үнэндээ тэд сүүлийн таван жилийн турш ижил сэдвээр дахин дахин маргалдсаар иржээ. Харилцаанд үүссэн зөрчилдөөнийг шийдвэрлэхийн тулд хүмүүсийн маргааныг хэрхэн зохицуулдгийг ойлгох шаардлагатай байдаг.
“Би чамаас илүү эелдэг байхыг гуйж байсан шүү дээ, гэтэл чи надад маш үл хүндэтгэлтэй ханддаг,” хэмээн тэр гомдоллов.
“Гэхдээ чи намайг бухимдуулсан зүйлс хийсээр л байдаг шүү дээ,” хэмээн эхнэр нь хариулав. “Би одоо яах ёстой гэж?”
Тэд мухардалд орж, урт хугацаанд шийдэгдээгүй асуудалтай хосуудын гаргадаг гурван түгээмэл алдаанд автсан байлаа.
Тэгэхээр эдгээр алдаа юу вэ? Эдгээрийг мэдэх нь таны харилцааг өөрчлөх боломжтой юу?
Зөрчил зохицуулалтын үеэр гаргадаг түгээмэл алдаанууд
Алдаа №1: “Чи өөрчлөгдөх ёстой”
Харилцаанд ихэвчлэн хамтрагчийнхаа өөрчлөх ёстой зүйлсийн урт жагсаалттай мөртлөө өөрийнхөө талаар маш богино эсвэл бүр хоосон жагсаалттай байх нь түгээмэл. Магадгүй таны жагсаалтанд “шантрах” гэх мэт найдваргүй санаанууд ч орсон байж болох юм. Харамсалтай нь, хамтрагчийнхаа дутагдлыг зааж хэлэх нь тэднийг өөрчлөхөөс илүүтэй хамгаалах байр суурь баримтлах, эсвэл эсэргүүцэхэд хүргэдэг. Үр дүнтэй зөрчил зохицуулалт өөр арга барил шаарддаг. Би ихэвчлэн хосуудад бие биенийхээ байр суурийг ойлгож, түүний оронд өөрийгөө тавихыг зөвлөдөг. Гэвч маргаан мухардалд орсон үед уур бухимдал дийлж, энэ алхмыг хийх боломжгүй болдог.
Алдаа №2: Хүчтэй эсэргүүцэл илэрхийлэх
Хэрэв та хамтрагчтайгаа ойлголцож чадахгүй байвал “тоглоомын дүрмийг” өөрчлөх талаар бодож магадгүй. Тэд таныг ойлгож, асуудлыг анхааралдаа авах болов уу? Ингэхдээ та илүү чангаар хашгирах, улам ширүүн аашлах, эсвэл хурц үг хэлж, хоч өгөхөд шилждэг. Зарим тохиолдолд бусдын санаа бодлыг дэмжлэг болгож ашиглах, эсвэл хамтрагчаа шийтгэхийн тулд ойр дотно харилцааг таслах зэргээр асуудлыг хурцатгах оролдлого хийдэг. Харамсалтай нь, энэ нь хосуудыг өөр өөр “хувилбар” түүхүүдээ хамгаалж, хамтрагчаа эсэргүүцэх нотлох баримт бүрдүүлэхэд хүргэдэг.
Алдаа №3: Зугтах ба мөшгих
Нэг мөчид хосын нэг нь асуудлаас “гарч одно.” Энэ нь шууд утгаараа өрөөнөөс гарах, дотроо хаалт үүсгэх, эсвэл хүмүүсийг баясгах (жишээлбэл, сэтгэлийн дарамтаас ангижрахын тулд ямар ч саналд зөвшөөрч буй мэт дүр үзүүлэх, гэхдээ дотроо эсэргүүцэж байх) хэлбэрээр илэрч болно. Зарим үйлчлүүлэгчид маань зүгээр л “битгий үргэлжлүүлээч” гэж гуйдаг. Харамсалтай нь, нөгөө хамтрагч нь сонсогдохгүй байна гэж бодож, асуудал хэзээ ч шийдэгдэхгүй гэж айдаг. Үүний үр дүнд тэд зугтахыг оролдож буй хамтрагчаа явуулахгүй байхыг хичээж, өрөөний араас мөшгих эсвэл удалгүй маргааныг дахин эхлүүлдэг.
Мухардлаас хэрхэн гарах вэ?
- Хоёулаа зөв байж болохыг хүлээн зөвшөөр.
Зөв, буруу; ялалт, ялагдал гэсэн хар цагаан сэтгэлгээнд автдаг нь амархан. Гэхдээ ийм харьцуулсан бодлын оронд тунгаан бодох сэтгэлгээ ашиглаарай. “Тийм ээ, гэхдээ” гэдгийг “Тийм ээ, бас” болгон хувирга. Энэ нь таны хамтрагчийн байр суурийг үгүйсгэхгүй. Хоёулаа зөв байж болохыг хүлээн зөвшөөрснөөр бүтээлч шийдлүүд нээгдэх боломжтой: “Бид өөрөөр юу хийж болох вэ?” - Асуудлын гүнд нэвтэр.
Өөрөөсөө “Энэ маргаан үнэндээ юуг илэрхийлж байна вэ?” гэж асуугаарай. Хэрэв та хоёр хоёулаа ингэж хүчтэй мэдэрч байгаа бол энэ нь чухал зүйлтэй холбоотой бөгөөд ихэвчлэн бага насны туршлагатай холбоотой байдаг. Тиймээс өнгөрсөн үеийн ямар шарх сэдэрснээ бие биедээ ярьж өгөөрэй. Хэрэв үүнд тусламж хэрэгтэй бол Готтман сургалттай зөвлөх олж болно. - Зөрчилдөөний “хайлган дотор” удаан бай.
Маргааныг аль болох хурдан дуусгахыг хүсэх нь байгалийн зүйл боловч асуудлыг шийдвэрлэхэд цаг хугацаа шаарддаг. Өөрсдөдөө дарамт бүү үзүүл. Энэ нь хэд хэдэн удаагийн ярилцлага, магадгүй хэдэн өдрийн хугацаа шаардах нь бий. Тиймээс тодорхойгүй байдалд илүү тав тухтай байж сураад ярилцлагаа үргэлжлүүлэхэд зөвшөөр. - Бие биедээ илэн далангүй бай.
Өөрийгөө хамгаалсан “хуяг дуулга” мэт гадаргууг харуулахын оронд танд юу хэцүү байгааг ярь. “Би” мэдэгдэл ашиглаж байгаарай. Жишээлбэл: “Би санаа зовж байна” гэж хэлэх нь “Чи намайг санаа зовох мэдрэмж төрүүлдэг” гэж хэлэхээс илүү үр дүнтэй. - Ижил төстэй зүйлсийг олж, түүн дээр тулгуурла.
Та хоёрын санал нийлэх зүйлсийг нэг нэгэндээ сануулах нь ихээхэн тус болдог. Жишээлбэл: “Бид хоёр хоёулаа хүүхдүүдийн төлөө хамгийн сайныг хүсэж байгаа” эсвэл “Бид хоёулаа хэт их ачаалалтай байна” гэх мэт. Хамтрагчийнхаа сул талыг дайрч байхаас илүү сайн чанарыг нь онцлон харьцах нь хамтын ажиллагааг бий болгоход хялбар болгодог. - Гарц хайж ол.
Тодорхой нэг шийдлийг түлхэхээ зогсоосноор өөр гарц аажмаар гарч ирнэ. Хэрэв та хоёр дахин мухардалд орвол өмнөх алхмууд руугаа буцаж, дахин ярилцаж, их сонсох шаардлагатай байж магадгүй. Та хоёр хоёулаа үнэхээр ойлгогдсон гэж мэдрэх үедээ урагшлахад бэлэн болно.
Ойлголцол, дадлага, харилцаа холбоогоор дамжуулан зөрчилдөөний үеийн эдгээр алдааг даван туулж, харилцаагаа сайжруулах боломжтой.
gottman.com
