Ихэр оддын судалгаанд хиймэл оюун ухаан хувьсгал хийнэ
Шинэ хиймэл оюун ухааны хөтөлбөр нь ихэр оддын системийн судалгаанд хувьсгал хийх төлөвтэй байна. Энэ хөтөлбөр нь оддын шинж чанарыг тодорхойлох хугацааг эрс багасгаж, ердийн нэг сарын ажлыг ердөө 10 минутын дотор гүйцэтгэх чадалтай.
Энэ системийг PHOEBAI хэмээх нейрон сүлжээ болгон бүтээсэн бөгөөд ихрийн оддын шинж чанарыг тодорхойлох ажлыг хялбарчилж, масс болон хэмжээг тодорхойлоход тусалдаг. Энэ нь одоогоор шинжлүүлж амжаагүй байгаа хэдэн зуун мянган ихэр оддын системийг судлах боломжийг олгоно.
Эрдэмтэн Андрэй Прша хэлэхдээ, нар шиг оддын 50%-иас илүү хувь нь ихэр оддын системд байрладаг гэжээ. Хуучин суперкомпьютер дээр хоёр долоо хоног зарцуулдаг байсан ажлыг одоо нэг л зөөврийн компьютерт хэдхэн минут эсвэл секундэд хийх боломжтой болжээ.
1977 оны “Оддын дайн: Шинэ найдвар” кинонд Люк Скайуокер өөрийн гарагийн хос нар луу ширтэж, сансрын адал явдлыг мөрөөддөг дүр зураг бидэнд үлдсэн байдаг. Гэвч ихрийн нарны системийг хэдэн гэрлийн жилийн зайнаас ажиглах нь илүү хэцүү. Тэр дундаа, ихрийн оддын нэг нь нөгөөгийнхөө өмнүүр өнгөрөх үед, хүмүүсийн хувьд хоёр оддыг нэгэн зэрэг харах нь маш хэцүү байдаг.
Энэ бэрхшээлийг шийдвэрлэхийн тулд Вилланова их сургуулийн астрофизикчид хиймэл оюун ухааныг ашиглан, олон гэрлийн жилийн зайнаас харагдах нэгэн цэгийн гэрлийг хоёр одны гэрэл болохыг ялгах зорилготой ажиллаж байна. Энэ нь “халхлагдсан ихэр оддын системийг” илрүүлэхэд тусалдаг.
PHOEBAI-ийн санал болгож буй энэхүү хурдны сайжруулалт нь ихэр болон олон оддын систем дэх оддын тоог олон дахин нэмэгдүүлэх боломжийг олгож байна. Энэ нь оддын массыг тодорхойлоход чухал ач холбогдолтой бөгөөд, оддын орбитын шинж чанарыг судлах замаар оддын жинг тодорхойлж болох юм.
Одод нь нарийн бүтэцтэй термодинамикийн биетүүд бөгөөд тэдгээрийг загварчлахад ихээхэн хугацаа, нөөц шаарддаг аж. Энгийн нэг ихэр оддыг судлахад компьютерийн кластер дээр хоёр долоо хоног зарцуулах нь нийтлэг бөгөөд энэ нь одоогоор судлагдаагүй хэдэн зуун мянган ихэр оддын хувьд хэтэрхий урт хугацаа шаарддаг байна.
PHOEBAI нь PHOEBE хэмээх “физик загвар”-д суурилсан бөгөөд энэ загвар нь хэдийнэ сайжруулсан тул сая сая хиймэл ажиглалтуудыг гаргаж авах боломжийг олгодог байна. Хиймэл оюун ухаан нь физик загварын оронд суурилж, ихэр оддын шинж чанарыг тодорхойлох ажлыг илүү хурдан гүйцэтгэдэг. Энэ нь ойролцоогоор сая дахин хурдан ажиллах чадвартай.
PHOEBAI нь ОГЛЕ, НАСА-гийн экзопланет судлаачид, Кеплер сансрын телескоп, ТЕСС зэрэг төслүүдэд туслалцаа үзүүлэхээр төлөвлөж байна. Европын сансрын агентлагийн Гайя хөлгийн дөрөв дэх мэдээллийн багц гарсны дараа хамгийн шилдэг үр дүнг үзүүлэх боломжтой.
PHOEBAI нь ихрийн оддын судалгаанд хувьсгал хийх чадавхтай бөгөөд ирэх жилүүдэд хэдэн зуун ихэр оддын судалгааг хэдэн зуун мянга болгон өсгөх боломжтой гэж судлаачид үзэж байна. Одоогоор багийнхан хиймэл оюун ухааны гаргасан үр дүнг баталгаажуулах ажилдаа анхаарч, системийн алдаа гаргахгүй байхад анхаарч байна. Удахгүй ТЕСС-ийн мэдээллийг боловсруулж, урьдчилсан үр дүнг олон нийтэд танилцуулах төлөвлөгөөтэй байгаа бөгөөд энэ нь шинжлэх ухааны нийтлэлүүдэд хэвлэгдэх юм.
Эх сурвалж:
AI could solve puzzles posed by twin stars in ‘mere minutes or seconds on a single laptop’
A newly designed, AI-powered program could solve the puzzle of binary stars in mere seconds using a common laptop, a process that currently takes supercomputer clusters weeks.
