1.5 сая жилийн өмнө хоёр өөр төрлийн хүний өвөг дээдсийн үлдээсэн мөр нэг газраас олджээ. Энэ нь анхны ийм төрлийн олдвор бөгөөд тухайн хүмүүс нэг цаг дор хугацаанд өнгөрч явсан байж болзошгүй юм.
Нэг сая гаруй жилийн өмнө Кенийн Туркана нуурын эрэг орчимд, халуун саваннад зэрлэг ан амьтан дүүрэн байх үед хоол хүнс хайж явсан хоёр өөр төрлийн хүний өвөг дээдэс нэгнийхээ хажуугаар өнгөрсөн байж болзошгүй ул мөр илэрлээ.
Эрдэмтэд 1.5 сая жилийн настай олдворуудыг судалсны үндсэн дээр энэ мөр нь эртний нуурын эрэг дээр нэгэн зэрэг үүссэн хоёр төрлийн хүний өвөг дээдсийн анхны жишээ болохыг тогтоожээ.
Энэхүү нээлт нь хүний хувьсал, төрөл зүйлүүд хэрхэн хамтран ажиллаж, хоорондоо өрсөлдөж байсан талаар илүү дэлгэрэнгүй ойлголт өгөх юм гэж судлаачид хэлсэн байна. Тэдний тайлбарласнаар, “Хоминин” гэдэг нь хоминид хэмээх өргөн ангиллын дэд хэсгийг илэрхийлэх орчин үеийн нэр томьёо юм. Хоминин нь 6-7 сая жилийн өмнө агуу мичний өвөг дээдсээс салснаас хойш хүний удмын шугамд хамаарах бүх амьд болон мөхсөн организмыг хамардаг.
Энэ судалгаа Science сэтгүүлд пүрэв гарагт нийтлэгдсэн бөгөөд эртний Африкийн нутаг дэвсгэр дээр махчин амьтдаас зугтаж, аюулгүй байдлаа хангахын төлөө тэмцэж байсан үедээ өөр өөр хоминин төрөл зүйлүүд нэгэн зэрэг оршин байсныг нотлох баттай баримт гаргажээ. Судлаачдын үзэж байгаагаар эдгээр мөрийг Плейстоцений үед оршиж байсан хамгийн түгээмэл хоёр төрлийн хүн болох Homo erectus болон Paranthropus boisei үлдээсэн байна.
Paranthropus boisei хоминины үлдээсэн мөр – Кевин Хатала / Чатхам их сургууль
“Тэдний мөр нэг гадаргуу дээр, цаг хугацааны хувьд ойролцоо үүссэн нь хоёр төрөл зүйл нуурын эрэгт ижил орчныг ашиглаж байсныг харуулж байна” хэмээн судалгааны хамтран зохиогч, Рутгерсийн их сургуулийн профессор Крейг Фейбел хэлжээ.
Кенид олдсон Homo erectus-ийн 1.5 сая жилийн настай мөр – Зургийн эх сурвалж: Кевин Хатала / Чатхам их сургууль
1981 оноос хойш Хойд Кенийн энэ баян олдвортой талбайд судалгаа хийж буй Фейбел өөрийн стратиграфи болон цаг хугацаа тогтоох аргачлал ашиглан эдгээр олдворыг 1.5 сая жилийн настай болохыг геологийн хувьд баталжээ. Тэрээр мөн мөр үүссэн орчныг судлан, мөр үлдээсэн хүмүүсийн явсан хугацааг хэдхэн цагийн дотор хязгаарлаж, тэднийг зөөлөн хөрсөнд мөр үлдээсэн газартаа л үүссэн болохыг харуулжээ.
“Хэрэв эдгээр хоминин нэгнийхээ замыг давалгүй өнгөрсөн бол нуурын эргийг хэдхэн цагийн зайтай туулсан байх магадлалтай” гэж Фейбел хэлсэн байна.
“Чулуужсан мөр нь үнэхээр гайхалтай, учир нь тэд бидний эртний өвөг дээдсийг амилуулж харуулдаг тод гэрэл зургуудыг бий болгодог” гэж судалгааны гол зохиогч, Пенсильвани мужийн Питтсбург дахь Чатхам их сургуулийн биологийн дэд профессор Кевин Хатала хэлжээ.
Профессор Хатала 2012 оноос хойш хоминины мөрийг судалж байгаа бөгөөд эдгээр мөр нь сая сая жилийн өмнө амьдарч байсан хүмүүс орчин тойрондоо хэрхэн хөдөлж, магадгүй бие биетэйгээ эсвэл бусад амьтантай хэрхэн харилцаж байсныг илтгэдэг гэжээ.
“Үүнийг бид яс эсвэл чулуулаг зэвсгээс олж мэдэх боломжгүй.”
Кенид 1.5 сая жилийн настай, хоёр өөр хоминины мөр нэг газар, нэг цагт үлдсэн болохыг харуулжээ – Paranthropus boisei босоо чиглэлд, Homo erectus хөндлөн чиглэлд явж байсныг тогтоосон байна. – SWNS
Хэдийгээр хүний хувьслын судалгаанд ясны чулуужсан олдворууд гол эх сурвалж болсоор ирсэн ч, чулуужсан мөрний шинэ мэдээлэл нь хүний анатомийн хөгжил, хөдөлгөөнд хамаарах сонирхолтой нарийн мэдээллийг илрүүлж, эртний хүний зан байдал болон орчны талаар нэмэлт баримт олгож байна.
Хөлийн анатомийн мэргэжилтэн Хатала эдгээр мөрүүд анатомийн бүтэц болон хөдөлгөөний өөр өөр хэв маягийг тусгасан болохыг олж тогтоожээ. Тэрээр хэд хэдэн хамтран зохиогчийн хамт саяхан боловсруулсан шинэ аргуудыг ашиглан мөрүүдийг ялгаж, 3D шинжилгээ хийх боломжтой болсон байна.
“Биологийн антропологийн салбарт бид үргэлж чулуужсан олдворуудаас хүний зан үйлийг илрүүлэх шинэ аргуудыг хайж байдаг. Энэ бол үүний гайхалтай жишээ юм” гэж энэхүү судалгааны ажлыг санхүүжүүлэхэд тусалсан Үндэсний Шинжлэх Ухааны Сангийн хөтөлбөрийн захирал Ребекка Феррелл хэлжээ. “Судалгааны баг орчин үеийн 3D дүрслэлийн технологийг ашиглан мөрийг судлах цоо шинэ арга бий болгож, энэ нь хүний хувьслын түүхийг, мөн хамтын ажиллагаа болон өрсөлдөөн хэрхэн бидний хувьслын замналыг тодорхойлсон болохыг ойлгоход тусалж байна.”
Фейбел энэ нээлтийг 2021 онд гурав дахь үеийн палеонтологич Луиз Лийкийн зохион байгуулсан судалгааны багийн хувьд “Жаахан азтай тохиол” гэж тодорхойлжээ.
Фейбелийн хэлснээр, эдгээр хоёр хүний төрөл зүйл зэрэгцэн оршиж байсан гэсэн таамаглал олон жилийн турш яригдаж ирсэн байна. Чулуужсан олдворын бүртгэлээс үзэхэд, хүний шууд өвөг болох Homo erectus 1 сая жилийн турш амьдарсан бол Paranthropus boisei хэдэн зуун мянган жилийн дотор мөхсөн (гэхдээ яагаад мөхсөнийг эрдэмтэд тайлж чадахгүй хэвээр байна).
Эдгээр хоёр төрөл зүйл хоёул босоо байрлалтай, хоёр хөл дээрээ алхах чадвартай, маш уян хатан хөдөлгөөнтэй байсан. Гэсэн хэдий ч зэрэгцэн оршиж байсан эдгээр төрөл зүйлүүд соёлын болон нөхөн үржихүйн хувьд хэрхэн харилцаж байсан талаар одоогоор мэдэгдэж буй зүйл тун бага байна.
Эдгээр мөр нь “Мөрлөг чулуужилт” ангилалд багтдаг тул онцгой ач холбогдолтой гэж Фейбел хэлжээ. Энэ нь организмыг шууд төлөөлдөггүй боловч тэдний зан үйлийн талаар чухал мэдээлэл өгдөг.
“Энэ нь нэг төрлийн биш, харин хоёр өөр хоминин яг нэг гадаргуу дээр, бүр хэдхэн цагийн зайтай алхаж байсныг ямар ч эргэлзээгүйгээр баталж байна” гэж Фейбел хэлсэн байна. “Тэд нэгэн зэрэг оршин байсан гэсэн ойлголт гайхмаар зүйл биш байж магадгүй. Гэхдээ үүнийг батлан харуулж байгаа нь анхны тохиолдол. Энэ үнэхээр чухал нээлт гэж бодож байна.”
goodnewsnetwork.org
