Төсөөлөөд үзээрэй: Нэгэн чулуу олоод, тэр нь үнэндээ 3500 жилийн настай эртний дурсгалт эд зүйл болохыг мэдвэл яах вэ? Яг энэ явдал Израильд болсон бөгөөд залуу охин олдвороо шинжээчдийн тусламжтайгаар баталгаажуулахаасаа өмнө онцгой зүйл гэж мэдэрсэн байна.
12 настай Дафна Фильштейнер Тель-Авивын захын бүсэд явган аялал хийж байхдаа 3500 жилийн настай Египетийн эртний сахиус олжээ. Энэ талаар Израилийн Эртний дурсгалт зүйлийн алба (IAA)-наас арванхоёрдугаар сарын 4-нд мэдээлэл гаргаж, энэхүү олдворыг өтний хэлбэртэй жижиг чулуун сахиус болохыг тодорхойлжээ. Энэ нь өнөөгийн Израилийн нутаг дэвсгэрт эртний Египетийн соёл нөлөөлж байсныг гэрчилж байна.
“Би үүнийг ээждээ үзүүлэхэд тэр үүнийг энгийн чулуу эсвэл жижигхэн чимэглэл гэж бодсон. Гэхдээ би чимэглэл бүхий дүрсийг анзаараад, энэ нь зүгээр нэг зүйл биш гэдэгт итгэлтэй байсан тул интернетээс хайж үзсэн,” хэмээн Фильштейнер мэдэгдэлдээ тайлбарлав. “Тэнд бидний олсон зүйлтэй төстэй чулуунуудын зургийг олж хараад, энэ үнэхээр онцгой зүйл гэдгийг ойлгож, шууд Эртний дурсгалт зүйлийн албатай холбогдсон.”
Энэхүү үйл явдал нь Израиль дахь археологийн нууцлаг түүхийг улам баяжуулж, хүний сониуч зангийн хүчийг харуулсан гайхалтай жишээ болж байна.
Дафна Фильштейнер олдвор сахиусын хамт. © Эмил Аладжем, Израилийн Эртний дурсгалт зүйлийн алба
Сахиусны нарийн чимэглэл болон Египетийн соёлын нөлөө
Дафнагийн олсон сахиусны загварт толгойноосоо сүүл хүртэлх байрлалтай хоёр хилэнцэт хорхой, Египетийн бичиг үсэг болох “Нефер,” мөн хааны эрх мэдлийг илэрхийлсэн бэлгэдэл дүрслэгдсэн байжээ. Хилэнцэт хорхойнууд нь жирэмсэн эмэгтэйчүүдийг хамгаалагч Египетийн бурхан Серкетийг илэрхийлдэг бол “нефер” нь “Сайн” эсвэл “Сонгогдсон” гэсэн утгатай гэж Израилийн Эртний дурсгалт зүйлийн албаны хүрэл зэвсгийн үеийн мэргэжилтэн Ицхак Паз тайлбарласан байна. Тэрбээр энэхүү сахиусыг Египетийн Шинэ хаант улсын үед, ойролцоогоор 3500 жилийн өмнөх цаг үеийнх гэж тогтоожээ. Энэ үед фараонуудын эрх мэдэл өнөөгийн Израилийн зарим нутагт хүрч байжээ.
Египетчүүд өтний сахиусыг ариун нандин гэж үздэг байсан бөгөөд өтний бохир дээр өндөглөдөг үйлдэл нь шинэ амьдралыг бэлгэддэг байв. Израилийн Эртний дурсгалт зүйлийн албаны мэдээлснээр, энэхүү өтний сахиусыг илэрхийлэх Египет үг нь “Бий болгох” эсвэл “Бүтээгдэх” гэсэн утгатай үйл үгнээс гаралтай ажээ.
Ицхак Паз: “Энэхүү сахиус нь Египетийн онцгой шинж чанарыг илтгэж байгаа ч тэдгээрийн өргөн тархалт Египетийн хилээс хальж, олон газарт хүрч байжээ. Энэ нь тухайн газраар явж өнгөрсөн чухал албан тушаалтан, эсвэл эрх мэдэлт хүнээс унасан байж болох юм. Эсвэл тухайн газарт зориудаар оршуулсан байх магадлалтай. Гэсэн ч олдворыг газрын гадаргаас олсон учраас яг таг нөхцөлийг мэдэхэд хүндрэлтэй” гэж тайлбарлажээ.
Дафна энэхүү сахиусыг эртний хүрэл зэвсгийн үеийн дурсгалт газруудын ул мөр бүхий Тел Кана ойролцоо олсон байна.
Бар-Илан Их Сургуулийн судлаач Амит Даган болон Израилийн Эртний дурсгалт зүйлийн албаны Аелет Даян нар: “Энэхүү олдвор нь сэтгэл хөдөлгөм, чухал ач холбогдолтой. Сахиус болон түүний өвөрмөц дүрслэлүүд, мөн Тел Канаас олдсон ижил төрлийн дүрслэл бүхий бусад олдворууд нь энэ бүс нутаг, ялангуяа Яркон бүсэд Египетийн соёлын нөлөө ямар байсан талаар шинэ ойлголт өгч байна” гэж дурдсан байна.
Израилийн Эртний дурсгалт зүйлийн алба Дафна болон түүний гэр бүлд иргэний үүрэг хариуцлагаа өндөр түвшинд биелүүлсэнд нь талархан, гавьяа шагналын гэрчилгээ гардуулжээ. Сахиусыг улсын архивад хадгалж байгаа бөгөөд олон нийт Израилийн Археологийн Үндэсний Төв болох Жэй ба Жини Шоттенштейн төвд үзэж харах боломжтой болох аж.
Эндээс юу ойлгох вэ? Хэрэв та сонирхолтой зүйл олвол мэргэжилтнээр шалгуулаарай. Энэ нь таны төсөөлж байснаас ч эртний гайхалтай нууцыг агуулсан эрдэнэс байж магадгүй.
gizmodo.com
