Бараг 50 жилийн турш сансарт аялаж буй NASA-гийн Voyager 1 хөлөг нь эрс тэс орчны нөлөөг давж, хуучирсан төхөөрөмжүүдээ ажиллагаатай байлгахын тулд инженерүүд байнга шинэ шийдэл хайсаар ирсэн. Харин саяхан NASA-гийн баг хөлгийнхөө 20 жилийн турш ажиллаагүй байсан хөтлөгч системийг дахин амжилттай асааж, шинэ амь оруулав.
Энэ хөтлөгчүүдийг сэргээн ажиллуулах болсон шалтгаан нь: Voyager 1-тэй харилцдаг гүн сансрын холбооны антеныг шинэчилж байгаатай холбоотойгоор харилцаа тодорхой хугацаанд тасалдах гэж байв. 2004 оноос хойш Voyager 1-ийн гол эргэлтийн хөтлөгчүүд дотоод халаагуурын гэмтлээс үүдэн ажиллахаа больсон ч хөлөг одоо 24.4 тэрбум км-ийн зайтай, од хоорондын уудамд аялж байхдаа нөөц хөтлөгчүүдэд найдан хөдөлгөөнөө удирдаж иржээ.
Voyager 1 1977 онд хөөрсөн бөгөөд түүний ихрийн хөлөг болох Voyager 2 түүнээс нэг сарын дараа замдаа гарсан. Эдгээр хөлгүүд газрын радиотой холбоотой байхын тулд хөтлөгчөөрөө өөрсдийн чиглэл, өнцгийг (pitch, yaw, roll) тохируулдаг. Гол ба нөөц хөтлөгчүүд нь хөлгийн антенны чиглэлийг хадгалахад чухал үүрэг гүйцэтгэдэг.
2004 оноос хойш зөвхөн нөөц хөтлөгч дээр тулгуурлаж ирсэн ч NASA-гийн инженерүүд гол хөтлөгчийг дахин ажиллуулах шаардлагатай хэмээн үзсэн. Учир нь Австралийн Канберрад байрлах 70 метрийн өргөнтэй агаарын долгионы антен 2026 оны 2-р сар хүртэл шинэчлэлд орох ба энэ нь Voyager-уудад тушаал өгөх цорын ганц чадвартай антен юм. Хэрвээ нөөц хөтлөгч систем шинэчлэлийн үеэр ажиллахаа больбол, энэ нь хөлгийн хувьд хүнд цохилт болж, даалгавар тасалдахад хүрч болзошгүй байв.
“Эдгээр хөтлөгчүүдийг бүрэн ажиллагаагүй болсон гэж үзэж байсан. Энэ нь тухайн үедээ бүрэн үндэслэлтэй дүгнэлт байлаа” хэмээн төслийн инженер Тодд Барбер хэлсэн. Гэвч инженерүүдийн нэг нь асуудлын шалтгаан нь цахилгаан хангамжийн хэлхээнд үүссэн гэнэтийн өөрчлөлт байж магадгүй хэмээн таамаглаж, халаагуурын унтраалгыг буцаан залгах шийдлийг туршсан нь амжилттай болсон юм.
Ингээд 2024 оны 3-р сарын 20-нд Voyager 1-ийн гол хөтлөгчүүд дахин асч, шинэчлэлтийн үеэр хөлгийг найдвартай ажиллуулах боломжтой боллоо. Энэ нь Voyager хөлгүүдийн хувьд бас нэгэн гайхалтай амьдралын аврал байлаа.
Voyager 1 болон Voyager 2 нь анх хөөрснөөс хойш 48 жил өнгөрч байгаа бөгөөд манай нарны аймгийн хязгаарыг даван, одоогоор хамгийн хол аялсан хүний бүтээсэн биетүүд хэвээр байна. Voyager 1 нь Бархасбадь, Санчир гаригийн дэргэдүүр өнгөрөхдөө шинэ дагуулууд болох Thebe, Metis, болон Санчирын шинэ цагираг зэргийг нээсэн бол Voyager 2 нь Далай ван, Тэнгэрийн ван гаригуудыг судалсан.
Гэсэн ч энэ бүхэн хөлгийн насжилтад ихээхэн нөлөөлсөн. Voyager-ууд цөмийн задралын дулааны эх үүсвэрээс эрчим хүчээ авдаг ба жил бүр 4 ваттын хүчин чадлаа алддаг. Эрчим хүчийг хэмнэхийн тулд шаардлагагүй бүх системүүдийг унтраасан бөгөөд одоогийн байдлаар энэ горимоор хөлгүүд 2030-аад он хүртэл ажиллах боломжтой гэж NASA үзэж байна. Хэрэв тэгвэл тэд 50 жилийн ойгоо сансарт угтах юм.
gizmodo.com
