2025 оны Атлантын далайн хар салхины улирал ихээхэн ачаалалтай байх төлөвтэй
2025 оны хар салхины улирал эхэлж байгаа энэ үед олон хүн 2024 оны Атлантын далайн хар салхины улирлын гамшигт салхинаас сэргээн босох ажилдаа анхаарч байна. Өнгөрсөн жилийнх шиг энэ жилийн хар салхины улирал ердийн үеэс илүү ачаалалтай байх төлөвтэй байна.
Атлантын хар салхины улирал жил бүрийн 6-р сарын 1-нээс 11-р сарын 30 хүртэл үргэлжилдэг бөгөөд улирал эхлэхээс өмнө АНУ-ын Үндэсний цаг уурын үйлчилгээний Цаг агаарын урьдчилсан таамаглалын төвийн (CPC) судлаачид энэ жилийн хар салхины идэвхжилтийн талаар урьдчилсан мэдээллийг өгдөг.
2025 оны улиралд CPC-ийн судлаачид хар салхины идэвхжил 60%-ийн магадлалтай “дундаж түвшнээс дээш” буюу 13-19 нэртэй хар салхитай (салхины хурд хамгийн багадаа 63 км/цаг хүрдэг) байх төлөвтэй гэж мэдээлжээ. Эдгээрийн дотор 6-10 нь хар салхины хүчтэй (салхины хурд 119 км/цаг) болох төлөвтэй бөгөөд 3-5 нь том хэмжээний хар салхи болж хувирах магадлалтай байна.
Салхины хурд 179 км/цаг хүрэх үед том хэмжээний хар салхи гэж ангилдаг бөгөөд энэ нь Сафир-Симпсоны хэмжээсийн дагуу дор хаяж 3-р зэргийн хар салхи байдаг. Ихэвчлэн хар салхины улирал “дундаж” үед 14 нэртэй хар салхи үүсч, 7 нь хар салхи болж, 3 нь том хэмжээний хар салхи болдог.
Эдгээр хар салхинууд олон сая хүний амьдралд нөлөөлөх боломжтой гэж NOAA-ын удирдлагууд онцолж байна. Өнгөрсөн жил Хелена, Дэбби хар салхины доторх усны үерийн улмаас далайн эргийн бус нутгуудад ч ихээхэн хохирол учруулсан гэдгийг Лаура Гримм, NOAA-ийн захирал хэлжээ. “NOAA нь эрт болон үнэн зөв урьдчилсан таамаглал, анхааруулга хүргэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг бөгөөд амьдрал болон эд хөрөнгийг хамгаалахад шаардлагатай шинжлэх ухааны мэдлэгийг өгдөг.” гэж тэрээр хэлэв.
Улирлын ачааллыг тодорхойлоход урьдчилан таамаглагчид олон хүчин зүйлийг харгалзан үздэг. Энэ жил энэхүү таамаглалыг дундаж Эль-Ниньо-Өмнөдийн хэлбэлзэл (ENSO) нөхцөл байдал, далайн температур дунджаас дээш байгаа хандлага, салхины нөлөө сул байх магадлал, Баруун Африкийн муссоны идэвхжил нэмэгдэх боломж зэрэгт тулгуурлан гаргасан байна.
Далайн температур өндөр хэвээр байж, худалдааны салхи багассаар байгаа нь халуун бүсийн системийг хүчтэй болгоход илүү их эрчим хүч өгч, хар салхины үүсэлтэд бага нөлөөлөх боломжийг олгодог. Мөн Баруун Африкийн муссон хойд зүгт шилжих магадлалтай байвал Атлантын далайд хүчтэй, урт хугацааны системүүд үүсэх нөхцөл бүрэлдэнэ.
NOAA-ын удирдлагууд 2024 оны улирал нь урьдчилсан таамаглалын ач холбогдлыг ойлгуулах сануулга болох ёстой гэж үзэж байгаа ажээ. Үндэсний цаг уурын үйлчилгээний захирал Кен Грэмм “Бидний 30 жилийн ажлын туршид цаг агаарын талаархи урьдчилсан таамаглал, анхааруулга хийх дэвшилтэт загваруудыг ашиглаж байгаа. Энэ нь үйл ажиллагааны дуудлага: бэлтгэлтэй байгаарай. Одоо төлөвлөгөө боловсруулж, хэрэгслийг цуглуулж, хар салхи аюулд хүргэхээс өмнө бэлэн байгаарай” гэж хэлжээ.
NOAA-аас жил бүр гаргадаг урьдчилсан мэдээ нь зөвхөн хар салхины үүсэх магадлалыг харуулдаг бөгөөд газар дээр буух магадлалыг урьдчилан таамагладаггүй. Энэ жилийн улирлын явцад зөвлөгөөг шинэчлэн өгч, улирлын дундаж оргил үе болох 8-р сард дахин мэдээлэл гаргах болно.
Эх сурвалж:
NOAA expects up to 5 major hurricanes in 2025: ‘Be prepared’
The 2025 Atlantic Hurricane season expected to be busier than normal, according to NOAA forecasters.
