Хүмүүсийн сайн мэддэг балт зөгийнүүдээс гадна байгальд өөр олон төрлийн зөгийнүүд байдаг. Тэр дундаа нутгийн зэрлэг зөгийнүүд нь ургамлыг тоос хүртээж, цэцэгсийг ургуулах, ургамлын үржилд чухал нөлөө үзүүлдэг.
Тэд зөвхөн жимс, хүнсний ургамлыг бус, байгаль дахь зэрлэг цэцэгсийг ч хамгаалж, экосистемийг тэнцвэртэй байхад тусалдаг.
Зэрлэг зөгийнүүдийн онцлог
Австралид 2,000 гаруй төрлийн зэрлэг зөгий бий. Тэд бүгд өөр өөр зуршилтай, зарим нь ганцаараа амьдардаг бол зарим нь мод, ишний хөндийд үүрээ засдаг. Тэд балт зөгийнээс ялгаатай байдлаар тодорхой цэцэгт л очиж, өглөө эрт эсвэл сэрүүн үед ажилладаг.
Зарим зэрлэг зөгийнүүд балт зөгийнүүдээс илүү үр дүнтэйгээр тоос хүртээдэг. Ийм учраас тэд байгальд онцгой чухал үүрэгтэй.
Балт зөгийн үүрнүүдийн нөлөө
Сүүлийн жилүүдэд хүмүүс арын хашаандаа балт зөгийн үүр байрлуулж, зөгийн бал гаргах хоббитой болсон. Энэ нь сонирхолтой боловч ойр орчмын зэрлэг зөгийнүүдтэй хоол тэжээлийн төлөө өрсөлдөөн үүсгэж болзошгүй. Ялангуяа тоо толгой багатай, хамгаалалтгүй нутгийн зөгийнүүд энэ өрсөлдөөнд дарагдаж, оршин тогтноход нь хүндрэл учирч магадгүй.
Зөгийнүүдийг хамгаалахын тулд бид юу хийж чадах вэ?
- Нутгийн ургамлыг тарьж, цэцэрлэгээ олон янз болгох
- Химийн хор, пестицид хэрэглэхгүй байх
- Балт зөгийн үүр тавих бол байршлыг анхааралтай сонгох
- Байгальд ээлтэй, тоос хүртээгчдэд нээлттэй орчныг бий болгох
Зэрлэг зөгийнүүдийг хамгаалах нь яагаад чухал вэ?
Нутгийн зэрлэг зөгийнүүд нь байгаль орчны эрүүл байдлын нэг үзүүлэлт болдог. Тэд багасах нь тухайн орчны өөрчлөлт, доройтлыг илтгэдэг.
Австралийн Көртин их сургуулийн доктор Кит Прендергастын хэлснээр:
“Нэг төрлийн зөгий уствал түүнийг дахин сэргээх боломжгүй. Бидний хамгаалж чадаагүй төрөл зүйлс хэзээ ч эргэж ирэхгүй.”
Тиймээс зөвхөн балт зөгийнүүдийг хамгаалахаас гадна нутгийн зэрлэг тоос хүртээгчдэд ч анхаарал хандуулах цаг нь болсон.
Дүгнэлт
Зэрлэг зөгийнүүдийг хамгаална гэдэг нь зөвхөн нэг төрлийн шавжийг хамгаалах биш, харин бидний хүнс, байгаль орчин, ирээдүйгээ хамгаалж байгаа хэрэг юм.
Тэдний төлөө хийж чадах энгийн алхмууд таны арын хашаанаас эхэлж болно.
Энэхүү судалгаа Frontiers in Bee Science сэтгүүлд нийтлэгдсэн болно.
