АНУ-ын F-35 сөнөөгч онгоцны ирээдүйн технологи
АНУ-ын бүтээсэн F-35 Lightning II сөнөөгч онгоц нь дэлхийн хамгийн дэвшилтэт сөнөөгч онгоц гэдгээрээ алдартай. Энэхүү тавдугаар үеийн сөнөөгч онгоц нь хурдтай, орчин үеийн нууц технологиор тоноглогдсон бөгөөд нисгэгчтэйгээр нисдэг онгоц юм. АНУ-ын нисгэгчгүй онгоцнуудыг алсаас удирдах чадварыг харгалзан үзвэл F-35 мөн адил чадвартай байж болох эсэх нь сонирхолтой асуулт юм. Гэхдээ 2025 оны 6-р сарын байдлаар F-35 нь нисгэгчгүйгээр нисэх боломжгүй хэвээр байна. 2023 онд нэг онгоцны нисгэгч катапульт хийсний дараа 11 минут ниссэн ч, 100 сая ам.долларын үнэтэй онгоц ойд осолдсон.
F-35 онгоц 10 гаруй минут ниссэн ч, зөвхөн автомат нислэгийн удирдлагын системээрээ чиглэлээ дагаж байсан. Иймд нисгэгч онгоцонд байх шаардлагатай хэвээр байна. Одоогоор F-35-ийн хувьд бие даасан эсвэл хагас бие даасан удирдлага байхгүй ч, АНУ-ын Агаарын хүчин энэ чадварыг нэмэх сонирхолтой байж магадгүй. Энэ нь Next-Generation Air Dominance (NGAD) хөтөлбөртэй нийцэж, Collective Combat Aircraft (CCA) хөтөлбөрийн хүрээнд зургаа дахь үеийн онгоцны гэр бүлийг нисгэгчгүй нисэх төхөөрөмжүүдийн хамт ашиглахад туслах юм.
F-35 онгоц хэзээ бие даан нисэх боломжтой болох вэ?
F-35 Lightning II онгоцны бүх хувилбарыг хөгжүүлж, үйлдвэрлэж буй Lockheed Martin компани 2025 оны 5-р сард нисгэгчгүй хувилбар хоёр гурван жилийн дотор гарч ирж магадгүй гэж мэдэгдсэн. Энэ нь Lockheed компани NGAD болон CCA хөтөлбөрүүдийн хүрээнд хэд хэдэн бие даасан чадварыг хөгжүүлсэнтэй холбоотой бөгөөд эдгээрийг F-35-д нэвтрүүлэх боломжтой. Зарим өөрчлөлт хийх шаардлагатай ч, хэдэн жилийн дотор АНУ болон түүний холбоотнууд F-35 онгоцоо нисгэгчтэй эсвэл нисгэгчгүйгээр нисгэх боломжтой болно.
Lockheed компанийн гүйцэтгэх захирал Жим Тайклет Bernstein-ийн Стратегийн шийдвэрүүдийн бага хурал дээр “Бид F-35-ийг нисгэгчгүйгээр нисгэх боломжтой болгох боломжтой” гэж мэдэгдсэн. Тэрээр “Бид хоёр гурван жилийн дотор F-35-ийн чадварыг ихээхэн нэмэгдүүлэх боломжтой гэж үзэж байна” гэж нэмж хэлсэн. Хэрэв ийм хувилбар хэрэгжвэл, нисгэгчгүй эсвэл хагас бие даасан F-35 онгоцтой агаарын хүчний боломжит аюулыг ихээхэн нэмэгдүүлэх юм. Нисгэгчийг онгоцноос гаргаж, газар дээрх удирдлагын станцад байрлуулснаар онгоц илүү их G-хүчийг тэсвэрлэх боломжтой болно. Энэ нь агаарын тулаанд илүү аюултай болгож, стратегийн бөмбөгдөгчийг хамгаалахад зориулж F-35-ийн жижиг бүлгийг илгээхэд онцгой ач холбогдолтой болно.
Эх сурвалж:
Can An F-35 Fly Without A Pilot? – SlashGear
As of mid-2025, the F-35 cannot fly without a pilot. However, manufacturer Lockheed Martin has plans to bring that capability to its fifth-gen fighter.
