Википедиа хэрэглэгчдийн тоо буурч байна: Хиймэл оюун ухаан, нийгмийн сүлжээний нөлөө
Интернэтээр мэдээлэл хайх хэв маяг өөрчлөгдөж байгаатай холбоотойгоор Википедиа сайтын хэрэглэгчдийн тоо буурч байгааг тус сайтыг ажиллуулдаг ашгийн бус байгууллага Викимедиа сан мэдээллээ.
Викимедиа сангийн бүтээгдэхүүний ахлах захирал Маршалл Миллер нийтэлсэн блогтоо, Википедиагийн хандалт өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад сүүлийн саруудад 8 хувиар буурсан гэж дурджээ. Энэ үзүүлэлт нь хүмүүсийн болон ботын хандалтыг ялгах шинэ систем нэвтрүүлсний дараа ил болсон бөгөөд, бодит уншигчдыг илүү нарийн тодорхойлох зорилготой байв. Тус шинэчлэл нь Бразилаас ирсэн мэт харагдаж байсан өсөлт нь үнэн хэрэгтээ ботын хандалт болохыг илрүүлсний дараа хийгдсэн байна.
Миллерийн хэлснээр, “Энэ бууралт нь хүмүүсийн мэдээлэл хайх дадалд хиймэл оюун ухаан болон нийгмийн сүлжээ хэрхэн нөлөөлж буйг илэрхийлж байна. Одоогийн хайлтын системүүд Википедиагийн агуулгад тулгуурлан хариултыг шууд хайлтын хуудсанд харуулах болсон” гэжээ.
Хайлтын шинэ эрин ба Википедиагийн сорилт
Хиймэл оюун ухаанд суурилсан хайлтын системүүд хэрэглэгчдэд мэдээллийг шууд хүргэдэг болсноор Википедиад зочлох шалтгаан багасч байна. Үүнээс гадна, залуу үеийнхэн улам бүр YouTube, TikTok зэрэг платформоос мэдээлэл хайж эхэлсэн нь хандалтад нөлөөлж буйг тэр онцолсон юм.
Миллерийн үзэж буйгаар энэ өөрчлөлт сайн дурын оролцогчдын тоонд ч сөргөөр нөлөөлж болзошгүй. Учир нь хандалт буурах тусам нийтлэл бичиж, засварладаг хүмүүсийн идэвх суларч, улмаар байгууллагыг санхүүжүүлдэг хувь хандив ч багасч мэдэх аж.
Өөрийн өгөгдлөөр сурсан системүүд өөрийгөө бууруулж байна
Миллер “Энэ байдал их ёжтой шинжтэй” гэж онцолжээ. Учир нь ChatGPT зэрэг их хэлний загварууд (LLM) өөрсдийн сургалтдаа Википедиагийн өгөгдлийг өргөн ашигладаг ч, одоо өөрийнх нь хандалтыг бууруулах шалтгаан болж байна.
Тиймээс Викимедиа сан LLM хөгжүүлэгчид, хайлтын системүүд болон нийгмийн платформуудыг Википедиагийн агуулгыг хариуцлагатайгаар ашиглаж, сайтад илүү их хандалт авчрах чиглэлд хамтран ажиллахыг уриалж байна.
Шинэ бодлого ба ирээдүйн төлөв
Энэ асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд байгууллага гуравдагч этгээдүүд Википедиагийн контентыг илүү тодорхой атрибуцийн стандарттайгаар ашиглах бодлого хэрэгжүүлж эхэлжээ. Мөн YouTube, TikTok, Roblox, Instagram зэрэг платформуудаар дамжуулан видео, тоглоом, чатбот хэлбэрээр залуу хэрэглэгчдэд хүрэх шинэ аргуудыг туршиж байна.
Гэсэн хэдий ч Викимедиа сан хиймэл оюун ухаанд эсэргүүцэлтэй биш. Харин ч энэ сард тэд “Викидата Эмбеддинг” нэртэй шинэ төслийг эхлүүлсэн бөгөөд энэ нь Викидатад агуулагдсан 120 сая гаруй нээлттэй өгөгдлийг хиймэл оюун ухаанд ашиглахад тохиромжтой хэлбэрт хөрвүүлсэн нөөц юм.
Энэхүү төсөл нь AI системүүдэд үнэгүй, найдвартай өгөгдөлд хандах боломжийг олгож, тэдний хариултын үнэн зөв байдлыг сайжруулах зорилготой юм.
Эх сурвалж: Gizmodo
