Хорт хавдрыг эргүүлэн засах шинэ арга зам
Хорт хавдар заримдаа аажмаар, заримдаа гэнэтхэн гарч ирдэг. Энэ өвчин нь эсүүдийн үйл ажиллагааг удирддаг зааврыг өөрчилж, ашигтай эсүүдийг асуудал үүсгэгч болгон хувиргадаг. Онкологийн салбар олон арван жилийн турш эдгээр асуудалтай эсүүдийг устгах чиглэлээр ажиллаж ирсэн. Гэвч одоо шинэ судалгааны чиглэл гарч ирж байна: хэрэв бид эдгээр эсүүдийг эргүүлэн засаж, өмнөх хэвийн байдалд нь оруулж чадах бол яах вэ?
Энэ шинэ хандлага нь хими эмчилгээ, туяа эмчилгээний сөрөг нөлөөнөөс үүдэлтэй ядаргаа, дархлаа сулрах, хоёрдогч эрүүл мэндийн асуудлуудыг багасгах боломжтой. Хорт хавдрын эсүүдийг устгахын оронд тэдгээрийг хоргүй болгох нь эмчилгээний сөрөг нөлөөг багасгаж, хүчтэй эмчилгээнд тэсвэргүй хүмүүст шинэ боломж нээж өгч магадгүй юм.
Шилжилтийн цэгийг илрүүлэх нь
Хавдар үүсэхээс өмнө генетик болон эпигенетик өөрчлөлтүүд хуримтлагддаг. Эцэст нь тэнцвэр алдагдаж, хурдан өөрчлөлт буюу шилжилт эхэлдэг. Физикчид ус 100 °C-д уур болдог шилжилтийн цэгийг мэддэг. Харин биологичид амьд эд эсийн энэ мөчийг тодорхойлох нь хэцүү байдаг. Солонгосын Шинжлэх Ухаан, Технологийн Дэвшилтэт Хүрээлэнгийн (KAIST) судлаачид энэ богино хугацааг барьж авах арга боловсруулжээ.
REVERT: Хорт хавдрыг математик аргаар устгах
Олон тооны хорт хавдрын загварууд хэмжихэд хэцүү параметрүүдийг ашигладаг. Харин REVERT нь генийн сүлжээг Boolean логикт хөрвүүлж, илүү хялбар математик ашигладаг. Энэ нь эсийн боломжит бүх тогтвортой төлөвийг судалж, хорт хавдрын оноогоор үнэлэх боломжийг олгодог. Судлаачид компьютер дээр нэг нэгээр нь өөрчлөлт оруулж, аль хослол нь өндөр оноог бууруулж байгааг тодорхойлдог.
Хорт хавдрын эсийг эргүүлэн засах боломж
REVERT нь бодит амьдралд анх удаа бүдүүн гэдэсний хорт хавдрын эсүүд дээр туршигдсан. Судлаачид өвчтөний биопсиас авсан эсийн өгөгдлийг програмд оруулж, шилжилтийн цэгийг хайж олсон. MYC ген нь олон хорт хавдарт түлхэц өгдөг гэдгээрээ алдартай. Гэвч зөвхөн MYC-г унтраах нь хангалтгүй байсан. YY1 генийг хамтад нь авч үзэхэд эсийн хэвийн байдал сэргэж байв.
Өөр өөр хорт хавдрын төрлүүдэд REVERT ашиглах нь
Бүдүүн гэдэсний хавдар нь анхны туршилтын талбар байсан ч шилжилтийн үндсэн логик нь олон төрлийн хорт хавдарт хамаарна. Уушиг, хөхний хорт хавдар ч мөн адил эрүүл болон өвчтэй төлөвүүдийн хооронд шилждэг. REVERT нь энэ шилжилтийн үеийг илүү эрт илрүүлэх боломжтой. Генийн засварын технологи нь амьд эд эсэд олон өөрчлөлт хийх боломжийг олгож байгаа тул ирээдүйд эмч нар өвчтөн бүрт тохирсон эмчилгээний хослолыг гаргаж авах боломжтой.
Энэ судалгаа нь хорт хавдрын эсүүдийг устгахын оронд тэдгээрийг эргүүлэн засах шинэ арга замыг нээж байна. Судалгааны үр дүнг Advanced Science сэтгүүлд нийтэлсэн байна.
Эх сурвалж: www.earth.com
