Халуунд хүний биеийн хариу урвал
Агаарын температур нэмэгдэхэд хүний бие сэрүүцэх горимд шилждэг. Энэ үед хөлс ихээр ялгарч, шингэний дутагдал үүсэх бөгөөд тархи хурдан эрч хүчийг эрэлхийлдэг. Үүний үр дүнд хүмүүс чихэрлэг, шингэн зүйлд илүү их татагддаг байна. Ялангуяа хүйтэн, чихэрлэг ундаа нь нэгэн зэрэг хоёр хэрэгцээг хангадаг сэрүүцүүлэх шингэн ба сэргээх чихэр.
Хэт халуун үед хоолны дуршил буурдаг тул хүмүүс хүнд хоолны оронд сод, жимсний ундаа, амттаныг сонгох нь элбэг.
Судалгааны үр дүн: Цаг агаар ба чихрийн хэрэглээ
Кардиффийн их сургуулийн судлаач Пан Хэ тэргүүтэй баг 2004-2019 оны хооронд АНУ-ын сая сая өрхүүдийн хүнсний худалдан авалтыг цаг агаарын өгөгдөлтэй уялдуулан судалжээ. Судалгаагаар температур нэмэгдэхэд хүмүүсийн нэмэлт чихрийн хэрэглээ огцом өсдөг болохыг тогтоосон байна.
- Температур 1.8°F (≈1°C)-аар нэмэгдэхэд нэг хүн өдөрт дунджаар 0.7 гр нэмэлт чихэр хэрэглэдэг.
- Энэ үзүүлэлт нь 68–86°F (20–30°C)-ын хооронд хамгийн эрчимтэй нэмэгддэг.
- Бага орлоготой, боловсролын түвшин багатай нийгэмлэгүүдэд илүү тод ажиглагдсан.
Чихрийн гол эх үүсвэр
Нэмэлт чихэр нь голчлон:
- Сод ундаа
- Жимсний хийжүүлсэн ундаа
- Зарим хөлдөөсөн амттанаас бүрдэж байна.
Хэт халуун өдрүүдэд нийт хэрэглээ буурч магадгүй ч, ерөнхийдөө температур нэмэгдэх тусам чихрийн хэрэглээ өсч байгаа нь тогтвортой хандлага гэдгийг судалгаа нотолсон.
Эрүүл мэндэд үзүүлэх эрсдэл
- Насанд хүрэгчид өдөрт дунджаар 17 цайны халбага нэмэлт чихэр хэрэглэж байна.
- AHA (Америкийн Зүрхний Холбоо)-аас өдөр тутмын илчлэгийн 6%-аас хэтрэхгүй байхыг зөвлөдөг.
- Судалгааны тооцооллоор, дэлхийн дулаарлын нөлөөгөөр өдөрт нэг хүнд 3 грамм нэмэлт чихэр нэмж хэрэглэгдэх магадлалтай.
Ямар шийдэл байж болох вэ?
- Нийтийн бодлого:
- Ундааны татвар нь чихэрлэг ундааны хэрэглээг бууруулахад үр дүнтэй.
- Шошго болон боловсрол:
- Шошгыг ойлгомжтой болгох, хоол тэжээлийн боловсрол олгох нь хэрэглэгчийн сонголтыг өөрчилж чадна.
- Усны хүртээмж:
- Аюулгүй, цэвэр усны хангамжийг нэмэгдүүлэх нь чихэрлэг ундааны хэрэглээг орлох чухал нөхцөл юм.
Цаашдын судалгааны чиглэл
- Ресторан, түргэн хоол, хүргэлтийн үйлчилгээний дата судалгаанд ороогүй байгаа тул ирээдүйн судалгаагаар энэ чиглэлийг хамрах шаардлагатай.
- Мөн эл судалгааны аргачлалыг бусад улс орон, соёлын хүрээнд өргөтгөн хэрэглэж болно.
📘 Эх сурвалж: Nature Climate Change сэтгүүл, www.earth.com
